Gemeente Borger-Odoorn

Gemeente Borger-Odoorn ambassadeur van de knollathyrus

Ook de gemeente Borger-Odoorn heeft zich aangemeld als ambassadeur voor de biodiversiteit van het boerenland. De gemeente gaat zich inzetten voor de Knollathyrus. Deze zeldzame plantensoort komt in Drenthe bijna alleen in de bermen in de omgeving van Ees en Eesergroen voor.

Foto Hans Dekker

De Knollathyrus heeft opvallende donkerrode tot lichtpaarse bloemen en bloeit van mei tot in augustus. Deze in Nederland zeer zeldzame soort stelt hoge eisen aan zijn milieu en hoort thuis in schrale graslanden, soortenrijke heidevelden, lichte loofbosjes en langs bosranden. De Knollathyrus komt alleen voor op plekken waar leem in de bodem aanwezig is. In Drenthe is de Knollathyrus bijna alleen nog te vinden in schrale bermen op de Hondsrug in de gemeente Borger-Odoorn en in het Natura 2000-gebied Holtingerveld. In beide gebieden zit keileem vlak aan de oppervlakte. Buiten Drenthe is de Knollathyrus vrijwel uitgestorven, op enkele plekjes op de Veluwe en één in Noord-Brabant na.

Sinds de jaren ’50 van de vorige eeuw is de Knollathyrus in Nederland sterk achteruitgegaan, onder meer doordat schrale bermen steeds voedselrijker worden. Oorzaken van deze verrijking zijn de inwaai van stikstof vanuit de veehouderij, het verkeer en ongunstig bermbeheer. De plant staat op de Rode Lijst als ernstig bedreigde soort. Heel bijzonder dus dat de Knollathyrus nog in de bermen in de omgeving van Ees en Eesergroen voorkomt.

Freek Buijtelaar, wethouder van de gemeente Borger-Odoorn vindt het prachtig dat de Knollathyrus in zijn gemeente voorkomt. “Juist omdat de Knollathyrus zo zeldzaam is, willen wij ons als gemeente voor deze soort gaan inzetten. Wij gaan bekijken of we samen met boeren en bewoners – daar waar de juiste groeiomstandigheden aanwezig zijn – een op deze soort afgestemd  bermbeheer kunnen gaan uitvoeren.”

Het zou mooi zijn als deze soort straks op meer geschikte plaatsen in bermen bloeit. Stichting Science4Nature onderzoekt hoe vitaal de populaties nog zijn. Ook onderhoudt zij een kweekprogramma om op geschikte plekken genetisch diverse nieuwe populaties te kunnen uitzetten.

Advies Knollathyrus

In het voorjaar van 2018 hebben de Natuur en Milieufederatie Drenthe en Landschapsbeheer Drenthe een natuurwerkplaats over de Knollathyrus georganiseerd.  Tijdens deze middag hebben we samen met de gemeente, provincie, natuurorganisaties, betrokken bewoners, grondgebruikers en deskundigen concrete adviezen voor de gemeente geformuleerd. Daardoor kan de gemeente Borger-Odoorn tijdens wegwerkzaamheden beter rekening houden met deze zeldzame plant en ook het bermbeheer hier optimaal op afstemmen.

Het Advies Knollathyrus Borger-Odoorn is in de zomer van 2018 aan wethouder Freek Buijtelaar aangeboden.