Mooiste roep die een steltloper kan laten horen

7 maart 2019

Door Hero Moorlag

Hij jodelt tijdens de baltsvlucht. Natuurbeschermer van het eerste uur Jac. P. Thijsse (1865-1945) legt in zijn boek Het Vogeljaar (derde druk, 1923) het jodelen van de wulp vast in een notenbalk. Thijsse schrijft: ‘Natuurlijk hoort ge die wulpenmuziek het mooist en het meest in den broedtijd.’ Liggend in de duinen luistert hij naar het indrukwekkende geluid en ziet de vogel in baltsvlucht. In één adem noemt Thijsse kemphaan, tureluur en grutto. Wat een tijd is dat geweest voor een vogelaar!

Maar Thijsse schrijft ook, dat er op de wulp wordt gejaagd ‘aangezien ze lekker om te eten zijn’. Hij noemt de vier groene eieren met donkere vlekken ‘zeer lekker’. Koddebeiers controleren de duinen op stropers. Thijsse verstopt zich onder een overhangende den, bang om door een naderende koddebeier te worden betrapt in een niet toegankelijk deel van de duinen. Het Vogeljaar lezende waan je jezelf in een totaal andere tijd. Kleinschalige landbouw, geen bestrijdingsmiddelen, geen zware machines en een optimaal rijk natuurleven.

Wulp kijkt schuin omhoog naar roofvogel. Foto: Hero Moorlag

Jaar van de Wulp

Sinds de tachtigerjaren is het aantal wulpen in ons land gehalveerd. Dat geldt voor grote delen van Europa. Is de grutto bij ons nationale vogel, in Engeland is dat de wulp. In Groot-Brittanië broedde een derde van de Europese wulpen, maar ook daar gaat het slecht met de vogel met de mooiste roep die een steltloper kan laten horen. In het veenweidengebied tussen Hoogeveen en Alteveer broeden ieder jaar nog enkele wulpen. Ook elders in Drenthe zijn nog plekken waar de wulp broedt, zoals in de Onlanden bij Eelde.

 

Eind 2018 riep Sovon het jaar 2019 uit tot het Jaar van de Wulp. Want wat weten we eigenlijk over deze weidevogel. We kennen zijn roep en baltsvlucht, maar waardoor wordt hij verstoord. Sovon hoopt meer en nauwkeuriger gegevens te verzamelen over broedsucces, predatie van vossen en kraaien, verstoring en aantallen op slaapplaatsen. Met name verstoringen moeten beter in beeld komen en worden vastgelegd.  Binnen de lopende projecten van Sovon wordt vogelaars gevraagd te letten op wulpen. Het gaat om het project monitoring broedvogels en de maandelijkse wintertellingen van ganzen en zwanen die eind april eindigen. We hebben de afgelopen maanden gelet op wulpen die zich ophouden in de buurt van groepen ganzen en zwanen op stoppelvelden en weilanden. Hoewel de schutkleur op een akker frapant is, herken je de vogel snel aan zijn lange naar beneden gerichte snavel. De eerste jodelende wulp hoorde ik vorige week. Daar word je blij van. Eind 2019 komt Sovon met maatregelen ter bescherming van deze forse weidevogel.